متن و منتقد

جورابِ لنگه‌به‌لنگه

(محسن سرخوش)

ازدواج کردنِ کسانی که از جنسِ هم نیستند و همدیگر را دوست ندارند، با این عقیده که «به­مرورِ زمان درست می‌شود.» درست مانندِ پوشیدنِ جورابِ لنگه‌به‌لنگه است. همان‌طور که آن جوراب‌ها، کارِ آدم را تا وقتی توی کفش هستند راه‌ می‌اندازند، آن زوج هم در اتاقِ خواب و آشپزخانه کارِ هم را راه می‌اندازند؛ اما شما با چنین جوراب‌هایی می‌روید مهمانی؟! یا مثلاً ممکن است توقع داشته باشید در اثر مرور زمان، رنگِ جوراب‌ها در کفش عوض شود؟

نه! آن‌ها فقط هرروز کثیف‌تر و چرک‌تر می‌شوند.

نقد و تحلیل

ازدواج كساني كه بر اين عقيده هستند كه زندگي مشترك براي آنان به‌مرور تفاهم می‌آورد و "درست می‌شود"، انتخاب آگاهانه، منطقي و بهنجار است كه نشان می‌دهد، دو نفر همديگر را به‌طور طبيعي می‌شناسند و عشق، تعلق و دوست داشتن را به‌مرور و در فرايند زندگي مشترك پیش‌بینی می‌کنند.

در روان‌شناسی شخصيت، رشد فرايندي تكاملي، تدريجي و رشد يابنده است كه در متن زمینه‌ی زندگي اجتماعي به بلوغ می‌رسد.

ازدواج با اين عقيده كه "به‌مرور درست می‌شود" توافقي دوطرفه است كه در آن دوست داشتن در فرايند رو به رشد زندگي، محور پيوند توافق دو نفر معرفي می‌شود كه عشق را در بازشناسايي فهم قابلیت‌های رو به رشد شخصيت يكديگر بازيابي می‌کنند.

در روان‌شناسی شخصيت، فرايند رشد، ازآن‌جهت كه نتيجه­گرا نيست و غیرقابل‌پیش‌بینی است، بیان‌کننده انتخاب آگاهانه انسان است. در طول زندگي مشترك، چيزهايي عوض می‌شود كه معرف سازندگي و ساختن است و نوعي تغيير در ماهيت محسوب می‌شود.

آنچه به‌مرور تغيير خواهد كرد، سازنده، شگفت‌انگیز و قابل‌تأمل است.

اتاق‌خواب و آشپزخانه، دو منبع مهم فرايند سازندگي است كه بر زیبایی‌های كارساز فرايند رو به رشد زندگي مشترك، می‌افزاید و توان مرد و زن را براي شناخت تدريجي و عميق از يكديگر، افزايش می‌دهد.

زندگي، مبتني بر دوست داشتن و يا عشق، در فرايند تدريجي شناخت شكل می‌گیرد و نه در آغاز زندگي مشترك. در اين صورت، "شناخت" ممكن است منجر به توافق آگاهانه پيوند و يا عدم توافق براي ادامه پيوند باشد. در هر دو صورت فرايند شناخت تدريجي منجر به انتخاب و تصميم آگاهانه می‌شود.

به عقيده نگارنده، مرور زمان رنگ جوراب‌های دو لنگه را ماهیتاً به سمت انتخاب آگاهانه تغيير می‌دهد و بر يكرنگي و يكدلي در تصميم براي ادامه زندگي و يا قطع آن، می‌افزاید.

آن‌ها هرروز شفاف‌تر می‌شوند و مسير آينده را روشن‌تر به ما نشان خواهند داد.

(حمید ژیان پور)